روبینو پلاس؛ جایگزینی بومی برای اینستاگرام؟

ماه‌هاست که زمزمه‌های فیلترینگ اینستاگرام به عنوان تنها شبکه اجتماعی باقی مانده در ایران به گوش می‌رسد؛ زمزمه‌هایی که تا چند روز پیش، به دلیل اقدامات جدید گردانندگان این اپ بیشتر از قبل قوت گرفته بود. اما در همین بحبوحه بود که «ابوالحسن فیروزآبادی» دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام کرد که فیلترینگ اینستاگرام «فعلا» در دستور کار نیست هر چند مردم نباید «کارهای جدی» خود را در بستر پیام‌رسان‌های خارجی انجام دهند.

این گونه بود که یک بار دیگر بحث جایگزین‌های بومی بر سر زبان‌ها افتاد و نام «روبینو پلاس» از سوی فیروزآبادی به عنوان جایگزین مناسبی برای اینستاگرام مطرح شد؛ بخش جدیدی که به اپلیکیشن جامع (یا به اصطلاح هاب اجتماعی) روبیکا اضافه شده و تلاش کرده که نیازهای کاربران ایرانی از یک شبکه اجتماعی را برآورده کند. حال سؤال اینجاست که آیا این اتفاق افتاده؟ آیا روبینو آنقدر در هدف خود جدی هست که مردم برای انجام «کارهای جدی» خود بتوانند روی آن حساب باز کنند؟

روبینو یک اپ مستقل نیست و صرفا «بخش کوچکی» از امکانات روبیکا به شمار می‌آید

در بررسی این موضوع باید جوانب مختلفی را در نظر گرفت. شاید اول از همه اینکه روبینو پلاس یک اپ مستقل نیست و صرفا «بخش کوچکی» از امکانات روبیکا به شمار می‌آید و این یعنی در صورت تمایل برای فعالیت در این اینستاگرام وطنی، باید نصب اپلیکیشن روبیکا را هم پذیرفته باشید. روبیکا در تعاریف توسعه‌دهندگان داخلی یک سوپراپلیکیشن است، یعنی خدمات مختلفی به مخاطبانش ارائه می‌دهد که ویژگی‌های یک شبکه اجتماعی (در قالب روبینو پلاس) صرفا یک مورد از آن‌هاست.

این دقیقا بر خلاف رویه‌ی اینستاگرام است که از اول با هدف خدمت‌رسانی به عنوان یک شبکه اجتماعی طراحی شده و تا امروز با هویتی مستقل به کار خود ادامه می‌دهد. این مهم‌ترین و بزرگترین تفاوت ساختاری است که بین روبینو پلاس و اینستاگرام وجود دارد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

اما بیایید فرض کنیم که روبینو پلاس صرفا قابلیتی از یک اپلیکیشن بزرگتر نیست و در قامت یک اپ مستقل فعالیت می‌کند. با این دیدگاه شاید بتوان مفهوم شبکه اجتماعی را در آن جستجو کرد و مورد بررسی قرار داد.

تیم روبیکا برای معرفی جایگزین بومی اینستاگرام (و حتی تلگرام) ساده‌ترین و دم‌دستی‌ترین رویکرد ممکن را در پیش گرفته‌: این که نباید در فرمول امتحان پس‌داده و درست اپلیکیشن خارجی تغییری ایجاد کرد و باید همان فرمول را به شکل ایرانیزه شده ادامه داد. نتیجه کار ایجاد محیطی بوده که آنقدر شبیه اینستاگرام هست تا از حضور در آن احساس غریبی نکنید.